بازکاوی مؤلفه های جهانی هویت ایرانی ـ اسلامی در مثنوی معنوی مولانا

گسترش فناوری‌های نوین ارتباطی و فراگیر شدن کاربرد این فناوری‌ها در سطح جهان، حتی در فقیرترین و دورافتاده‌ترین کشورها، موجب شده است که همه¬ی جوامع به امکاناتی به مراتب بیشتر و پیشرفته‌تر نسبت به گذشته¬ی نه چندان دور برای ارتباط با دیگران دسترسی داشته باشند. صرف نظر از اینکه چه کسانی از آن سود برده یا زیان دیده‌اند، تأثیر این پدیده بر زندگی انسان‌ها در سراسر جهان چنان گسترده است که تحقیق درباره¬ی پیامدهای آن را ضروری می‌سازد. «زبان و ادبیات»، از جمله موضوعات مهمی است که قطعاً در بحث جهانی-شدن و مطالعه¬ی ابعاد گوناگون آن از ارزش بالایی برخوردار است، بویژه از این حیث که همواره هر اثر ناب ادبی و هنری ذاتاً قابلیت جهانی¬شدن و مخاطب جهانی پیدا کردن را دارد. زبان و ادبیات فارسی نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ بخصوص از این دیدگاه که پیشینه‌ای افتخارآمیز و کهن دارد و نمایندگان فکری و ادبی آن جایگاهی ممتازی در سطح جهان دارند. آثار ادب فارسی بسیاری از مؤلفه‌های شاهکارهای جهان را هم در صورت و هم در معنا در خود دارند. «مثنوی معنوی»، نمونه‌ای از حاصل نبوغ و شناخت شهودی ملّت ایران است و به علت دارا بودن تجربه‌های ناب و آموزه‌های متعالی انسانی، دلپذیرترین و جذاب‌ترین متن در تناسب با  ناخودآگاه و خودآگاه ذهن بشر است. این پژوهش در پی مطالعه و شناخت ابعاد گوناگون جهانی¬شدن و نسبت آن با قلمروهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مختلف ـ با تأکید بر بُعد فرهنگی ـ است. بر این اساس، طرح پژوهشی حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش¬های کلیدی است که شاخصه‌های اصلی هویت ملّی ایرانیان ـ با تأکید بر شاخصه-های ایرانی و اسلامی ـ کدام¬اند و چگونه می‌توان آن¬ها را با بهره‌مندی از ساختارهای فکری و ظرفیت‌های فنی موجود، بُعدی جهانی بخشید.